Jeroen Dijsselbloem, Minister van Financiën, heeft een brief aan de tweede kamer geschreven waarin hij voorstelt dat telefoons die gratis bij een abonnement geleverd worden als een lening beschouwd worden. Dit zorgt voor een grote verandering in hoe telefoonproviders om moeten gaan met hun klanten.
Een gratis toestel bij een telefoonabonnement is in werkelijkheid niet gratis doordat deze over de looptijd van het abonnement wordt terugbetaald aan de telefoonprovider. Dit maakt gratis toestellen een lening bij de telefoonprovider. Alle leningen en andere kredietverstrekkingen moeten geregistreerd worden bij het BKR (Bureau Krediet Registratie). Zodoende moeten leningen bij telefoonproviders ook geregistreerd worden bij het BKR. De Hoge Raad heeft op 13 juni 2014 zo geoordeeld. Voorheen werd dit nog niet opgevolgd en hiertoe heeft Jeroen Dijsselbloem een brief aan de Tweede Kamer geschreven waarin hij erop aandringt dat deze uitspraak van de Hoge Raad opgevolgd wordt. Vandaar dat bij de verstrekking van een telefoonabonnement met gratis toestel aan de regels voor kredietverschaffing voldaan moet worden. Dit zorgt ervoor dat telefoonproviders moeten voldoen aan de Wet op het finaniceel toezicht (Wft). Enkele telefoonproviders hebben nog geprobeerd om de Wft te laten aanpassen zodat deze voor de telecomsector geen gevolgen heeft. Echter vindt minister Dijsselbloem dat dit niet wenselijk is en tracht met zijn brief de rest van de Tweede Kamer achter zich te krijgen. Volgens Woordvoerder van BKR, Peter Hermsen, zal dit in september 2015 besproken worden in de tweede kamer en zullen telefoonproviders zich vanaf dat moment gaan aanmelden bij het BKR. Tot die tijd zal niets geregistreerd worden bij het BKR. Peter Hermsen denkt dat dit najaar de eerste registraties bij het BKR gedaan zullen worden.
"Een gratis telefoon levert een registratie bij het BKR op"
Om aan de Wft te voldoen moeten telefoonproviders zich aan allerlei regels houden bij het verschaffen van een telefoonabonnement met gratis toestel. Klanten moeten eerst getoetst worden aan de hand van een inkomens- en lastentoets om te controleren of zij de lening wel kunnen dragen. Het kan zijn dat klanten afgewezen worden voor abonnementen met gratis telefoon omdat zij de extra maandelijkse lasten niet kunnen dragen. Verder moeten klanten van telefoonproviders voorzien worden van meer informatie alvorens zij een lening kunnen afsluiten bij een telefoonprovider. Het rentepercentage moet vermeld worden en de tekst "Let op! geld lenen kost geld" moet duidelijk getoond worden. Dit zorgt voor een verhoogde transparantie in de telecomsector. Alleen wanneer de consumentenwaarde van de telefoon hoger is dan € 250,- dienen telefoonproviders het verschafte krediet te registreren bij het BKR en aan de regels van Wft te voldoen. Voor telefoons onder € 250,- verandert niets. Telefoonproviders moeten volgens deze regels naar het inkomen van hun klanten vragen. Klanten hoeven daartoe geen officiële documenten te overhandigen. Telefoonproviders zijn tegen deze verandering omdat ze hiertoe hun interne systemen moeten aanpassen wat voor hoge kosten kan zorgen.
Op dit moment zijn telefoonproviders nog niet aangesloten bij het BKR. Telefoonproviders doen wel een soort creditcheck wanneer je een nieuw abonnement neemt. Ze hebben hun eigen register om kredieten te registreren, Preventel. Dit register houdt betalingsachterstanden van consumenten bij om te voorkomen dat dezelfde consumenten meer schulden kunnen maken bij andere telefoonproviders. Alleen kredieten bij telefoonproviders zijn geregistreerd bij Preventel. Dit zorgt ervoor dat kredieten bij telefoonproviders niet bekend zijn bij andere kredietinstellingen. Andersom kunnen telefoonproviders niet inzien wat voor kredieten klanten hebben bij kredietinstellingen. Momenteel zijn niet alle telefoonproviders aangesloten bij Preventel. Door telefoonproviders bij het BKR aan te sluiten wordt dit probleem opgelost. Op dat moment wordt het inzichtelijker welke kredieten iedere Nederlander heeft. Telefoonproviders en andere kredietinstellingen kunnen hierdoor beter beoordelen of het verantwoord is om iemand een krediet te verstrekken.
Het toepassen van de Wft op de telecomsector kan volgens Jeroen Dijsselbloem een goede bijdrage leveren voor het aanpakken van de huidige schuldenproblematiek. Dit zal verscheidene gezinnen uit de financiële problemen moeten houden.
Het arrest van de Hoge Raad is niet alleen geldig voor de telecom branche. In andere branches waar consumenten meer betalen voor een abonnement om een product dat verstrekt is af te betalen dient ook aan de Wft voldaan te worden indien de consumentenwaarde van het product hoger is dan € 250,-. Dit kan het geval zijn wanneer een internetprovider een dure modem levert of als een energieleverancier een tablet cadeau doet bij een abonnement. Jeroen Dijsselbloem gaat hier ook op in met zijn brief en noemt ter illustratie voornamelijk aanbiedingen met een gratis tablet.
Telefoonproviders kunnen ervoor kiezen om geen telefoons meer gratis te leveren als deze meer dan € 250,- kosten. Op deze manier hoeft de telefoonprovider niet aan de Wft te voldoen, wat veel ellende zou schelen. Dit is niet waarschijnlijk omdat consumenten gesteld zijn op een gratis telefoon bij een abonnement. De duurdere telefoons zijn vaak interessanter om gratis bij een abonnement te geven omdat de goedkopere telefoons gemakkelijker in één keer betaald kunnen worden. Deze regelgeving wordt waarschijnlijk vanaf dit najaar gehanteerd.
